3 October 2024

Overheidsinformatiebeleid op basis van de BurgerInformatieKeten ? (9)

Deel 9 van een inleiding voor de Kenniskamer Privacy.

Zien we de resulaten van het tot nu toe gevoerde overheidsinformatiebeleid als een CRM (een CitizenRelationManagement)systeem dan zou ik er in de geest van het VRM-project een ORM tegenover willen plaatsen.

Waar we gewoon waren te spreken van een OIM, een OverheidInformatieModel, stel ik voor nu te spreken van een OverheidsRelatieModel, een model dat moet leiden tot (een set van ) tools waarmee de burger zijn/haar overheid kan managen.

De redactie van de Kenniskamer Privacy vroeg ook om suggesties voor BZK-beleid. Daarvoor presenteerde ik deze slide:

Ter toelichting daarop het volgende.

1. Het is de kerntaak van de overheid een evenwichtige verhouding tussen burger en samenleving/mede-burgers te garanderen. Die  kerntaak moet centraler komen te  staan en moet in de eerste plaats door BZK opgepakt worden.Wat evenwichtig is maakt de volksvertegenwoordiging uit.De technologische ontwikkelingen  maken het mogelijk de balans te verschuiven.Toepassing van technologie is dus een kerntaak voor de overheid en toepassing van informatietechnologie een kerntaak voor BZK.
2. Voor het eerst in de geschiedenis maakt ICT het mogelijk de balans te verschuiven in de richting van de burger.BZK kan beleid maken vanuit het individu en zijn/haar vraag in aanvulling op het beleid dat gericht is op verbetering van het overheidsaanbod.
3. Openheid en vertrouwen kunnen daarbij weer leidend worden.In geval van twijfel open! En dus ook alle (anonieme) databases ( zie www.data.gov )
4. De verhouding burger: overheid is ook een machtsverhouding.Om het evenwicht te herstellen is een machtsbasis voor de burger nodig. Zijn persoonsgegevens in de vorm van een profiel leveren die machtsbasis. Deze dient met rechten en plichten “hard”gemaakt te worden.
5. Het wantrouwen in Grote (en Boze)Broers behoeft erkenning en kan alleen bestreden worden door de burger voortdurend toestemming te vragen om en inzicht te geven in het gebruik van zijn persoonsgegevens.In de praktijk kandat gebeuren middels pop-up schermen, en menselijke voorlopers en vertegenwoordigers.
6. Door de gevensset in het kluisje te minimaliseren en de dossiers bij organisaties te anonimiseren maak je van de Grote Broers Verre Neven: alleen als je ze nodig hebt doe je er een beroep op en als zij jou nodig hebben moeten ze er om vragen.Het “nuts-model” zo werken de waterleiding en energiebedrijven al lang. Waarom ook niet voor de kilometer-gegevens bijvoorbeeld.
7. De bestaande wettelijke kaders geven Nederland een unieke maar nog potentiele (want papieren) voorsprong bij het beteugelen van het gebruik van persoonsgegevens door commerciele organisaties.De WBP en de GBA moeten daartoe wel met Identiteits-rechten en plichten aangevuld worden.
8. Voorkom centralisatie van databases en maak ze open.Hanteer het “nuts”principe: de burger geeft op, de dienstverleners toetsen (achteraf en marginaal).
9. Bevorder niet alleen (open) toetsing op efficiency (it-dashboard) maar ook op kwaliteit/effectiviteit.
10. Met andere woorden: laat BZK met een ambitieus overheidsinformatiebeleid ontwikkelen. Het huidige beleid is een lappendeken en het is niet duidelijk wat daaronder gebeurt. Als ik toch een gok waag zie ik (met als invalshoek de relevantie voor de burger) de volgende “lappen”:

1. Een BPR/GBA-beleid dat (nog) geen persoonsinformatiebeleid is.
2. Een privacy-beleid dat teveel wordt overgelaten aan het CBP; ontwikkeling en uitvoering van beleid zouden duidelijker gescheiden moeten worden.
3. Een informatiebeleid voor het Rijk dat met een veelbelovende vernieuwingsslag bezig is  (één werkplek, IT-dashboard etc)
4. Een informatiebeleid voor e-participatie
5. ICTU dat vele projecten omvat maar worstelt met de samenhang

En tenslotte het interne informatiebeleid dat van algemeen belang is omdat BZK als voorbeeld, launching customer etc moet functioneren.

Een bijzonderheid is ook nog dat BZK die voorbeeldwerking ook zou kunnen hebben op het gebied van de Politie/Veiligheid.

Speak Your Mind